Niezbędnym elementem wyposażenia wszystkich taksówek – nie tylko w Poznaniu, ale w całym kraju – są taksometry. Urządzenia określające cenę przejazdu muszą znajdować się w miejscu widocznym dla pasażera. Dziś wyjaśniamy, od czego zależy koszt kursu i czym są taryfy. Dowiecie się też, w co jeszcze powinny być wyposażone samochody pełniące funkcję taxi.
Spis treści:
Krótka historia
Sposób działania
Legalizacja
Wyposażenie taksówek
Co z kasą fiskalną?
Chcesz wiedzieć jak działa taksometr? Sprawdź, czym jest to urządzenie i poznaj jego historię z poznańskim oddziałem Eko Taxi
Taksometry to elektroniczne urządzenia pomiarowe służące do obliczania kosztu przejazdu według zaprogramowanego w określony sposób systemu. Bez nich kierowcy nie byliby w stanie dokładnie określić kwoty, jaką pasażerowie mają zapłacić za kurs. Co ciekawe, znane już były w starożytności! Przybliżymy wam nieco ich historię.
Krótka historia
Historia taksometrów, a właściwie ich prototypów, jest znacznie dłuższa niż opowieść o samych taksówkach. To dlatego, że usługi przewozowe świadczone były jeszcze zanim wynaleziono pierwszy samochód. Już w starożytności starano się opracować mierniki pokonywanej odległości. Żyjący w I w. p.n.e. rzymski konstruktor maszyn wojennych – Witruwiusz, opracował sposób mierzenia odległości przy pomocy kamyków, które spadały podczas jazdy do skrzynki. Bardziej zaawansowane mierniki skonstruowano dopiero wiele wieków później. W latach 90. XIX w. niemiecki wynalazca Wilhelm Bruhn opatentował „taksametr” – urządzenie zliczające przebyty dystans i czas potrzebny do jego przejechania. Pierwsze taksówki wyposażone w ten wynalazek kursowały po ulicach Stuttgartu tuż przed początkiem XX w.
Urządzenia pomiarowe w polskich samochodach
Taksówki pojawiły się w Polsce w 1903 r. i na początku kursowały tylko po Warszawie. Nie były one wówczas wyposażone w urządzenia pomiarowe; kwota za kurs w granicach miasta wynosiła każdorazowo 50 kopiejek, a jeżeli przejazd obejmował dalsze okolice, cena ta wzrastała dwukrotnie. Pierwsze taksometry pojawiły się w Polsce dopiero po 1910 r., jednak wcale nie w taksówkach, a w dorożkach konnych. Dopiero w latach 20. i 30 XX w. w samochodach wykorzystywanych do przewozu osób zaczęto używać taksometrów z dzwonkiem, który informował klientów o zmianie taryfy. Pojawiły się również modele Kosmos wyposażone w chorągiewkę – jej opuszczenie oznaczało włączenie urządzenia i rozpoczęcie kursu.
Poznański oddział Eko Taxi wyjaśnia, jak działa taksometr
Wiecie już, czym jest taksometr w taxi i jaka jest jego historia. Pora wyjaśnić, jak dokładnie działa to urządzenie. Czy każde programowane jest tak samo? Od czego zależy sposób naliczania opłaty za przejazd? Poznaj odpowiedzi wraz z Eko Taxi w Poznaniu!
System podwójny D i system pojedynczy S. Który działa w Polsce?
Obecnie na świecie używa się dwóch różnych systemów naliczania opłaty za kurs: systemu S lub systemu D. System podwójny D określa cenę kursu przy uwzględnieniu zarówno taryfy czasowej, jak i drogowej. Nie ma znaczenia prędkość, z jaką porusza się pojazd. Cena obliczana jest na podstawie impulsów z nadajnika drogi i generatora czasu znajdujących się w układzie elektronicznym urządzenia. Częstotliwość impulsów z nadajnika drogi zwiększa się wraz ze wzrostem prędkości, z jaką się porusza samochód. W Polsce obowiązuje system pojedynczy S, gdzie naliczanie opłaty za przejazd jest uzależnione od taryfy drogowej lub czasowej. To, która z nich zostanie wykorzystana, zależy od prędkości pojazdu. Jeśli porusza się on szybciej niż wynosi prędkość graniczna (dla taksówek jest to 20 km/godz.), opłata zależy od liczby przebytych kilometrów. Jeśli natomiast samochód jedzie wolniej niż 20 km/godz., obowiązuje taryfa czasowa.
Części składowe opłaty za przejazd
Każde urządzenie pomiarowe programowane jest na określone, obowiązujące w danej korporacji taryfy. Na opłatę za przejazd składają się trzy elementy: opłata początkowa, opłata za przejazd i opłata postojowa. Opłata początkowa, nazywana też opłatą za „trzaśnięcie drzwiami”, stanowi należność za zajęcie miejsca w taksówce oraz jeden przejechany kilometr. W Eko Taxi w Poznaniu wynosi ona 6,50 zł.
Opłatę za przejazd oblicza się na podstawie taryfy drogowej. Ta uzależniona jest od pory i dnia, w którym odbywa się przejazd, a także od strefy taksówkowej. Wyróżnia się cztery taryfy:
- I taryfa obowiązuje w dni powszednie w godzinach 6.00-22.00 w I strefie taksówkowej – opłata za 1 km wynosi 2 zł;
- II taryfa obowiązuje w dni powszednie w godzinach 22.00-6.00 oraz w niedziele i święta w I strefie taksówkowej – opłata za 1 km wynosi 3,75 zł;
- III taryfa obowiązuje w dni powszednie w godzinach 6.00-22.00 w II strefie taksówkowej – opłata za 1 km wynosi 5 zł;
- IV taryfa obowiązuje w dni powszednie w godzinach 22.00-6.00 oraz w niedziele i święta w II strefie taksówkowej – opłata za 1 km wynosi 7,5 zł;
Taryfy nie są jednak przełączane automatycznie. To kierowca musi zmieniać je samodzielnie poprzez naciśnięcie odpowiedniego przycisku na urządzeniu pomiarowym, o czym powinien poinformować pasażera.
Opłata postojowa obejmuje tę część kursu, w której pojazd stoi w korku, czeka na pasażera lub z innych powodów nie może się poruszać z prędkością większą niż 20 km/godz. W Eko Taxi w Poznaniu opłata za godzinę postoju wynosi 30 zł.
Formy płatności za przejazd – kartą lub gotówką
Już niemal standardem w taksówkach jest terminal i możliwość płatności kartą debetową lub kredytową. Podobnie jest w samochodach Eko Taxi Poznań – nasi pasażerowie mogą zapłacić za kurs zarówno gotówką, jak i kartą płatniczą.
Legalizacja taksometru i jego poprawne działanie. Gdzie powinni udać się po to poznańscy kierowcy taxi?
Legalizacja urządzenia jest konieczna nie tylko dlatego, że wymaga tego prawo, ale przede wszystkim po to, aby zyskać pewność, że działa on poprawnie. Zgodnie z przepisami w Poznaniu i innych miastach prowadzenie taksówki bez sprawnego urządzenia pomiarowego wiąże się z karą pieniężną nawet w wysokości 5 tys. zł. Jeśli urządzenie spełnia odpowiednie wymagania metrologiczne (ich lista jest określona Rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 16 VI 2003 r. w sprawie wymagań metrologicznych, którym powinny odpowiadać taksometry elektroniczne), wydawane jest świadectwo legalizacji, które wystawia Główny Urząd Miar. Taksometr można kupić w autoryzowanym serwisie, gdzie zostanie on zamontowany przez specjalistę. Warto też zwrócić uwagę na informacje znajdujące się na odwrocie dokumentu. Dotyczą one taryf, na jakie zaprogramowane jest urządzenie. Naklejka z ich cenami musi zostać umieszczona na szybie prawych i lewych tylnych drzwi pojazdu oraz na desce rozdzielczej w miejscu widocznym dla pasażera.
Co poza działającym taksometrem powinno wyróżniać taksówkę kursującą po ulicach Poznania i innych polskich miast?
Odpowiednie oznakowanie poznańskich samochodów na pewno ułatwi pasażerom korzystanie z usług taxi. Nie dość, że świadczy o profesjonalizmie przewoźnika i gwarantuje pozbawioną obaw podróż, to jeszcze odróżnia markę od innych.
Oznakowanie zewnętrzne samochodu
Każda taksówka powinna być odpowiednio oklejona. Konieczne są emblematy boczne z numerem ewidencyjnym pojazdu, a także logo miasta. Tego typu naklejki należy umieścić po prawej i po lewej stronie samochodu. Niezbędny jest także zamontowany na dachu kogut, czyli biała lub żółta lampa z czarnym napisem „TAXI”. Poszczególne korporacje mogą dodatkowo wprowadzać swoje własne elementy oznakowania, np. logo, numer telefonu na centralę, adres strony internetowej czy reklamę aplikacji mobilnej. Samochody Eko Taxi w Poznaniu opatrzone są charakterystyczną zieloną koniczynką, a na drzwiach znajduje się duża naklejka z numerem telefonu.
Wnętrze samochodu
W samochodzie muszą się znajdować przynajmniej dwa miejsca dla pasażerów, a także osobna przestrzeń na bagaże. Kierowca powinien mieć przy sobie dokument legalizacji taksometru oraz identyfikator umieszczony w miejscu widocznym dla pasażera. Klienci powinni widzieć również tabliczkę z informacjami na temat:
- organu rozpatrującego skargi i wnioski dotyczące usług przewozowych;
- obowiązku wydawania każdemu klientowi paragonu fiskalnego albo rachunku za zrealizowany kurs;
- możliwości udostępnienia pasażerowi przepisów dotyczących przewozu osób i bagaży w taksówkach.
Oprócz tego każdy samochód musi być wyposażony w apteczkę pierwszej pomocy, ogumione koło zapasowe, trójkąt ostrzegawczy i gaśnicę.
Taksometr z kasą fiskalną jako gwarancja otrzymania paragonu dla każdego pasażera Eko Taxi w Poznaniu
Taksometr może być albo połączony z kasą fiskalną, albo stanowić z nią jedno urządzenie typu 2w1. Dzięki temu nasi pasażerowie za każdy zrealizowany kurs otrzymują paragon, który stanowi podstawę do złożenia ewentualnej reklamacji. Obowiązek wydania pokwitowania spoczywa na kierowcy. Podobnie jak i regularna weryfikacja poprawności działania kasy i taksometru. W okresie użytkowania kasy fiskalnej należy przechowywać książkę kasy, w której odnotowuje się przeglądy i naprawy urządzenia, a także raporty związane z jego fiskalizacją i zamknięciem. Przewoźnicy muszą też pamiętać o tym, aby okresowo zgłaszać kasę fiskalną do przeglądu technicznego. W przypadku taksówek, w których zamontowane są urządzenia połączone z kasą, powinien być to okres, jaki jest przewidziany na legalizację. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dn. 20 XII 2017 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących kasa fiskalna jest dla taksówkarzy obowiązkowa.
Ulga na zakup kasy fiskalnej
Przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają ewidencjonowanie sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej, mogą skorzystać z ulgi w celu jej kupna. Aby tak się stało, przedsiębiorca musi spełniać warunki wskazane w §2 ust. 1 w rozporządzeniu w sprawie odliczeń i kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących, czyli:
- złożyć pisemne zgłoszenie do naczelnika odpowiedniego urzędu skarbowego o liczbie kas fiskalnych i adresie ich użytkowania jeszcze przed rozpoczęciem ewidencjonowania sprzedaży za ich pomocą;
- rozpocząć ewidencjowanie sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej w przewidzianych terminach;
- posiadać dowód zapłaty całkowitej należności za zakup kasy fiskalnej.
Ulga nie dotyczy jednak kas zakupionych przez taksówkarzy w okresie późniejszym, np. w sytuacji wymiany urządzenia na nowszy model.
Taksometry rzetelnie wyliczają kwotę za kurs. Jeśli jednak macie uwagi co do zamontowanego w taksówce urządzenia lub chcecie upewnić się, że działa ono poprawnie, nie wahajcie się poprosić kierowcy o świadectwo jego legalizacji.
